Specjalne wydanie magazynu Strona B z okazji 30. urodzin albumów Nevermind Nirvany i Ten – Pearl Jam.
W mijającym już powoli roku 2021, swoje 30-lecie obchodziło wiele niezwykle ważnych płyt, albumów, które na stałe zapisały się na kartach historii muzyki oraz w sercach wielu z nas. O niektórych z tych wydawnictw jeszcze Wam co nieco więcej opowiemy. Ale nie dziś. Dziś bowiem całą swoją uwagę poświęcamy wyłącznie dwóm krążkom…
Nevermind i Ten. To chyba naprawdę jedne z najczęściej opisywanych albumów na świecie. Te płyty zmieniły wszystko. Doprowadziły do wybuchu grunge’owej rewolucji, która nie tylko wyszła poza granice Seattle i północno-zachodniego regionu Stanów Zjednoczonych, ale rozeszła się – w ekspresowym tempie – po najbardziej odległych zakątkach globu. Rewolucji, która wyszła daleko poza granice dziedziny muzyki, determinując de facto całą kulturę popularną lat 90.
I choć grunge wcale nie rozpoczął się w 1991 roku, a znacznie, znacznie wcześniej; choć Nevermind nie był – wbrew temu co (o zgrozo!) myśli część niezaznajomionych bliżej z gatunkiem odbiorców – debiutanckim krążkiem zespołu; choć Ten w istocie debiutem grupy Pearl Jam był – sam zespół jednak nie powstałby bez kilku wcześniejszych, niezwykle ważnych dla sceny formacji i kilku równie istotnych, co tragicznych wydarzeń – to właśnie te albumy są niejako początkiem. Wywołały ogólnoświatową „gorączkę Seattle” i nic już nie było takie, jak przedtem.
Z jednej strony wydawać się może, że o obu tych płytach powiedziano już wszystko. Z drugiej strony jednak, jak widać, 3 dekady później wciąż o nich rozmawiamy. Zasób tematów jest tu moim zdaniem więc wprost proporcjonalny do ilości osób, w których pamięci wydawnictwa te wciąż żyją.
Okrągłe urodziny tych jakże ważnych również i dla części Strony B albumów, postanowiliśmy uczcić w szczególny sposób – specjalnym wydaniem naszego magazynu.
Znajdziecie w nim wyjątkową, tzw. ustną historię Nirvany, opowiedzianą z perspektywy fanów – naocznych świadków narodzin zespołu i uczestników jego koncertów – zarówno w okresie przed Nevermind, jak i po. Tekst opatrzony jest unikatowymi materiałami, pochodzącymi z prywatnych archiwów rozmówców oraz zdjęciami, użyczonymi nam przez naczelnego fotografa sceny grunge’owej – Charlesa Petersona.
W wydaniu tym wysunęliśmy również stwierdzenie, że basista Nirvany – Krist Novoselic – jest jednym z najmilszych i najfajniejszych gości na świecie… Dzielimy się z Wami dowodami, które według nas, potwierdzają tę tezę. Dzięki uprzejmości Cyrusa Amana możemy oddać w Wasze ręce opatrzone krótkim wstępem i komentarzem niezwykłe wywiady, które ten – wówczas 17-letni dzieciak – miał okazję przeprowadzić z artystą, w jego własnym domu.
Na tym nie koniec naszych zagranicznych rozmówców, a więc i tym samym opublikowanych dwujęzycznie tekstów – porozmawialiśmy także z Chrisem Celoną, jednym z założycieli fanpage’a The Grunge Bible. Jeśli jeszcze nie znacie tej strony, koniecznie na nią zajrzyjcie. Odwiedzając regularnie „Gunge’ową Biblię”, wysnuliśmy wniosek, że grunge nie był jedynie głosem „Pokolenia X”, ale identyfikują się z nim także i kolejne generacje. Rozmowa z Chrisem tylko nas w tym przekonaniu utwierdziła.
Do opowiedzenia o zespole Pearl Jam zaprosiliśmy uwielbianych przez nas „kolegów po fachu”. Ewelina Marek w swoim pięknym stylu, opowiedziała historię albumu Ten, Pan Kaseciarz natomiast podzielił się z nami refleksjami na temat ulubionych stron B, bootlegów i nieoczywistych wydawnictw PJ.
Na deser podsuwamy Wam zestawienie 10 ciekawych książek – po 5 o każdym z zespołów. Są wśród nich zarówno wydawnictwa polskie, jak i te, które na nasz język nie zostały przetłumaczone, ale które mimo wszystko można bez większego problemu dostać. Na kupowanie prezentów świątecznych już nieco za późno, ale być może któraś z tych pozycji zainspiruje kogoś do obdarowania takim upominkiem bliskiej osoby (lub samego siebie) przy jakiejkolwiek innej okazji (lub całkowicie i bez niej – wszak do celebrowania muzyki i literatury nie potrzebujemy żadnych szczególnych powodów, prawda?)
Wydanie specjalne Strony B zamyka króciutkie zestawienie 5 coverów Smells Like Teen Spirit, których być może część czytelników nie zna, a uważamy, że wszystkie poznania są zdecydowanie warte. A na kolejne okrągłe urodziny być może przygotujemy cover w naszym własnym, redakcyjnym wykonaniu, kto wie 😉
Pełna lista tekstów, w porządku alfabetycznym oraz z bezpośrednimi odnośnikami, poniżej:
Ewelina Marek – 30 lat albumu „Ten” – historia pierwszego dziecka Pearl Jam
Pan Kaseciarz – Pearl Jam: strony B, świąteczne single i inne rarytasy
Marta Piesiewicz – 5 coverów „Smells like teen spirit”, których być może nie znasz, a powinieneś
Magdalena Żmudzińska – Chris Celona, The Grunge Bible: “People my age and younger still identify with this music” (interview)
Magdalena Żmudzińska – Cyrus Aman: Krist Novoselic home interviews
Magdalena Żmudzińska – Nirvana x 5 + Pearl Jam x 5 = 10 książek, które warto przeczytać
Magdalena Żmudzińska – “Yet here we are, 30 years after Nevermind, and we’re still talking about it”. The oral history of Nirvana.
Miłego odbioru!
#Seattle4life, #Grunge4ever! 🤘
